روان خوانی

یک گام، فراتر

• نویسنده: محمّد بن منوّر
• اثر: اسرار التّوحید

شیخ یک بار به طوس رسید. مردمان از شیخ استدعای مجلس کردند. اجابت کرد. بامداد در خانقاه، تخت بنهادند. مردم می آمدند و می‌نشستند. چون شیخ بیرون آمد، مُقریان، قرآن برخواندند و مردم بسیار درآمدند؛ چنانکه هیچ جای نبود.

قلمرو فکری:

شیخ (ابوسعید ابوالخیر) یک بار به طوس رفت. مردم طوس از شیخ درخواست کردند که در مجلسی به مردم موعظه و پند دهد. شیخ هم درخواست آن ها را پذیرفت.

قلمرو زبانی:

قلمرو ادبی:

مجلس ß   مجاز از مواعظ و مطالبی که در جلسات مذهبی بیان می شود

معرّف بر پای خاست و گفت: «خدایش بیامرزاد که هر کسی از آنجا که هست، یک گام، فراتر آید.»

قلمرو فکری:

کسی که در مجلس بزرگان را معرفی می کند بلند شد و گفت:« خدا بیامرزد کسی را که از هر جا که هست، یک قدم جلوتر بیاید.»

قلمرو زبانی:

شیخ گفت: «وصَلیَّ الله عُلَیَ محُمَدّ و آلهِ أجمَعین»؛ و دست به روی فرو آورد و گفت: « هرچه ما خواستیم گفت، و همه پیغمبران بگفته اند؛ او بگفت که از آنچه هستید، یک قدم فراتر آیید.»

کلمه ای نگفت و از تخت فرو آمد و بر این ختم کرد مجلس را.

قلمرو فکری:

شیخ با صلواتی مجلس را به پایان برد و دستش را بر روی صورتش پایین آورد و گفت:«هر چه که ما می‌خواستیم بگوییم و همه پیامبران گفته اند را او گفت، از هر چه هستید کمی پیشرفت کنید و بهتر شوید.» حرف دیگری نزد و از منبر پایین آمد و این گونه مجلس را پایان داد.

قلمرو زبانی:

قلمرو ادبی:

عبارت «و صَلیَّ الله عُلَیَ محُمَدّ و آلهِ أجمَعین» ß   کنایه از پایان یافتن مجلس

از آنچه هستید یک قدم فراتر آیید ß   کنایه از اینکه در زندگی مراحل رشد و تکامل را طی کنید

پیام:

توصیه (پند و اندز) شیخ ابوسعید ابوالخیر به مردمی که مشتاق شنیدن خطبه ایشان بودند، جمله کوتاهی بود که کمی از آنچه هستید جلوتر بروید و بهتر شوید. یعنی اینکه همین یک جمله، پیام همه پیامبران الهی است که وظیفه انسان ها تکامل و پیشرفت در زندگی است، حتی یک قدم رو به جلو.